Wat is gezond eten? Als we antwoord op deze vraag zoeken, dan gaat het altijd over WAT je eet. Er wordt weinig tot geen aandacht besteed aan het HOE. Terwijl dat natuurlijk ook heel erg belangrijk is voor het resultaat. En dat resultaat is dat jij voldoende energie hebt, je lekker voelt en gezond bent.
Het HOE gaat over het proces van je spijsvertering.
In dit artikel ga ik in op een drie slechte gewoontes die een negatieve invloed hebben op je vertering. Namelijk te veel eten, te koud eten en te snel eten. Ook geef ik je praktische tips om dit eenvoudig te veranderen.
1. Te veel eten is slecht voor je vertering
Een van de dingen die bijdragen aan een verstoorde vertering en daardoor een microbiooom in disbalans is te veel eten.
En wist je al dat een gezond microbioom in balans direct gerelateerd is aan een gezond gewicht? Ofwel er is zeker een relatie tussen te veel eten en overgewicht. Maar die relatie heeft niet alleen met calorieen te maken.
Te veel eten zort voor vertraging in je verteringsprcoes doordat het voedsel te lang in je maag bijft zitten. Ook kan de aanmaak van enzymen verstoord raken wanneer je regelmatig te veel te eet.
Trage vertering
Als er te veel voedsel tegelijk in je maag zit, gaat de vertering daarvan te traag. Je maag is een soort ballon waarin het voedsel wordt gekneedt. Hoe groter die brok in je maag , hoe minder ruimte er is om goed te kunnen kneden.
Denk eens aan een afsluitbare pot waarin je 2 soorten rijst wil mengen. Als je de pot tot de rand vult en afsluit, kan je schudden tot je een ons weegt. De rijst zal nauwelijks mengen.
Vul je de pot tot maximaal 2/3 met de 2 soorten rijst dan zal deze veel makkelijker mengen.
Ditzelfde geldt voor je maag. Behalve dan dat je maag de voeding niet schudt, maar kneedt.
Is je maag te vol, dan duurt het erg lang voordat de voedselbrij goed gekneed is en klaar is om door te gaan naar de volgende etappe in je verteringsproces: je dunne darm. Logisch toch?
Door het te lange verblijf in de maag kan er daar gasvorming ontstaan En dat geeft een opgeblazen gevoel.
Ook kan de voedselbrij zijn weg omhoog gaan zoeken. Richting de slokdarm. Dat voelt dan weer als zuurbranden. Maagzuurremer erin? Geen goed idee. Je hebt echt niet teveel aan maagzuur, de oorzaak ligt elders!
Wanneer je voeding niet fijn genoeg vermalen is, geeft dat verderop in je darmen ook allerlei problemen. Denk bijvoorbeeld aan gisting (gasvorming) of een overgroei aan ongewenste bacterien, de bad guys. Dit is natuurlijk niet bevorderend voor een gezonde darmflora.
Verstoorde aanmaak van enzymen
Je maag is een soort ballon. En als je je maag te vol stopt, dan ontstaat er hoge rek op de maagwand.
Wanneer je regelmatig te veel eet dan kan die maagwand verslappen. En dat geeft problemen.
Hoe dat zit? Als er rek op je maagwand komt, wordt er een seintje aan je lichaam doorgegeven dat er voedsel te verteren is. Je lichaam reageert daarop door het aanmaken van stofjes die je nodig hebt om het voedsel goed te kunnen verteren. Dat zijn enzymen.
Je raadt het al: als de rek er uit is, dan worden die stofjes via deze weg minder goed aangemaakt. Daar heeft je spijsvertering dan last van. Niet alleen in je maag, maar ook verderop in je darmen. Waardoor het milieu in je darmen minder prettig wordt voor je flora.
Jouw microbioom of darmflora bestaat nou eenmaal uit gevoelige typjes die een fijn milieu nodig hebben om te kunnen floreren.
Hoe weet je nou wat een goede portie is voor jou?
Jouw maag is zo groot als je hand. En die grootte is dus voor iedereen anders.
Een praktische richtlijn voor een gezonde omvang van een maaltijd is : vorm eens van 2 handen een kommetje en vul dit in gedachten met gekauwde voeding. Dat is precies de hoeveelheid van een goede maaltijd voor jou.
Het luistert niet heel nauw. Ik moedig je dan ook zeker niet aan om jouw ‘kommetje’ te gaan vullen met gekauwd voedsel. Gebruik je voorstellingsvermogen, dat is goed genoeg!
2. Te koud eten of drinken is slecht voor je vertering
Voor vertering is warmte nodig. Door warmte gaan de verteringsprocessen beter en wordt je voeding makkelijker omgezet ofwel verteerd. In jouw lichaam is alles zo rond de 37 graden celcius. Zo ook in jouw maag.
Zie het alsof er in jouw maag een vuurtje brandt om je voeding te verteren. In de Ayur Veda wordt dit vuurtje agni of spijsverteringsvuur genoemd. En als je agni te laag is dan verloopt je vertering moeilijk. Voor jouw vertering brandt er dus een soort vuurtje in je maag.
Je begrijpt nu waarschijnlijk ook dat jouw vuurtje dooft, of sterk verzwakt, wanneer je daar koude voeding of drank bij gooit.
Hoe laat je jouw spijsverteringsvuurtje goed branden?
Heb jij moeite met je spijsvertering en ben je gewend om bijvoorbeeld erg koud water te drinken of een koud dessert na het eten te nemen? Probeer dat eens te veranderen. Drink (lauw)warm water of een kop thee bij de maaltijd of tussendoor en sla je koude dessert en ijskoude drankjes eens over.
Grote kans dat jouw vuurtje vrolijk blijft branden en dat jouw vertering een stuk beter verloopt.
3. Te snel eten is slecht voor je vertering
Ga je met enorme trek aan tafel? Is jouw bloedsuiker gewoon veel te laag omdat je te lang niets hebt gegeten? De kans is groot dat je dan te snel gaat eten. Schrokken. Hap slik weg. En wat is er dan gebeurd met het kauwen? Vergeten!
Kauwen is belangrijk om je eten alvast in kleine stukken te malen. Zo kunnen de enzymen in je mond en verderop in je darmen goed bij het eten komen.
Enzymen maken je eten nog kleiner zodat het uiteindelijk in je darmen opgenomen kan worden. Vergeet je te kauwen, dan gaat je vertering dus ook minder goed. En uiteraard heeft je flora ook hier last van. Ik zei toch: GEVOELIGE TYPJES!
Hoe je weet of je goed kauwt?
Wanneer je niet goed kauwt dan kan niet alle voedsel voldoende verteerd worden. De enzymen komen niet overal goed bij waardoor de voeding niet goed kan worden opgenomen.
Wat er dan ontstaat? Brokkenpoep. Ga ik verder niet uitleggen. Want ik denk dat je dat wel snapt.
Je mond is de enige plek in je lijf waar tanden en kiezen zitten. Als het goed is. Gebruik ze dus waar ze voor bedoeld zijn. Dat scheelt een hoop ellende.
Mindful kauwen
Wil je beter en langzamer gaan kauwen? Maak een plan.
Ga gedurende een paar dagen elke maaltijd aandachtig kauwen. Dat betekent dat je elke hap een minimum aantal keren kauwt. Dat je bij elke hap die je in je mond steekt je aandacht brengt naar het fijnmalen zodat het verderop in je vertering makkelijker gaat.
Of iets korter door de bocht maar ook heel effectief. Ben jij altijd als eerste klaar met je maaltijd wanneer je met meerdere mensen eet? Stel jezelf als doel dat je als laatste klaar bent. En dan natuurlijk niet door 2x op te scheppen!
Ga een wedstrijdje met jezelf aan. Leg na elke hap jouw bestek naast je bord en pak het pas weer op als je jouw hap hebt doorgeslikt.
Te veel, te koud of te snel eten zorgt dus voor een ongezonde darmflora
Te veel, te koud of te snel eten hebben een negatief effect op jouw vertering. En een verstoorde spijsvertering heeft weer een negatieve invloed op de kwaliteit van je microbioom. En laat een ongezonde flora nou ook direct gelinkt zijn aan een ongezond gewicht. Het gaat bij overgewicht dus echt om veel meer dan alleen een teveel aan calorieen.
Maar dat weet je waarschijnlijk stiekem al lang. Want anders zouden al die dieeten die calorieen tellen, of beperken, echt wel werken. Dan zouden niet zoveel mensen overgewicht hebben. En daarmee dus ook heel hoogstwaarschijnlijk een ongezonde darmflora.
Een gezonde vertering en een gezond microbioom hebben een positieve invloed op een gezond gewicht.
Ben jij benieuwd naar de gezondheid van jouw darmflora? Ik geef regelmatig gratis webinars hier over waarin je ontdekt hoe gezond jouw flora is.